25 Ağustos 2010 Çarşamba
KUR'AN DAKİ HÂRUT-MÂRUT MELEKLERİNİN SÜMER'DEKİ KÖKENİ
Sümer dini ve edebiyatından Tevrat1a giren konular hakkında yabancı bilim adamlarının yaptıkları araştırma ve karşılaştırmalar çeşitli yayınlarda açıklanmıştı,1 Fakat bunlara ait Türkçe yazılmış bir kaynak yoktu. Aynı konuların Kur'an 'da ne şekilde bulunduğunu merak ediyordum. Bu nedenle hepsini yeniden gözden geçirerek Kur'an, incil ve
Tevrat'ta bulunan evrenin ve insanın yaratılışı, Havva'nın Adem'in kaburgasından var edilişi, Adem'in cennetten kovulması, Habil Kain (îslamda Kabil olmuş) kavgası, Eyüp Peygamberin sabrı, Tufan hikâyesi, örtünmenin tarihçesi gibi konuların Sümer'deki paralellerini bularak karşılaştırmalı bir çalışma yapmıştım. Bu çalışma, Belleten ve Bilim ve Ütopya dergilerinde makale halinde, daha genişletilmiş şekli kitap olarak yayımlandı.2 Bunlar da ayrıca, Sümer'in bereket kültünü oluşturan Aşk Tanrıçası înanna ile Çoban Tanrısı Dumuzi'nin kutsal evlenme törenlerine ait şarkıların, Tevrat'ta "Süleyman'ın Şarkılar Şarkısı" bölümündeki şiirlerde bulunan karşılıklarını göstermiştim.
Kur'an'da bu kültten bir iz bulabilir miyim diye araştırmış, somut bir iz görememiştim. Yalnız Bakara Suresi'nin 102. ayetinde adı geçen Hârut, Mânıt melekleri ve bunların Babil ile birlikte bulunması beni bir hayli düşündürmüştü. Meydan Larousse*ta, Turan Dursun'un Kutsal Kitapların Kaynaklan kitabının "Dinlerin Kaynakları"3 bölümünde ve
Prof. İlhan Arsel'in Şeriat'tan Kıssalar4 kitabında, bunlara ait hadislerde yazılan hikâyeleri okuyunca, onların da Dumuzi ve İnanna efsanesine dayandığını, fakat çok değiştirilmiş bir motifi olduğunu anladım.
Efsaneyi bilmeyen okuyucuların olduğunu düşünerek, kısaca özetleyeceğim. înanna, Sümer'in Aşk ve Bereket Tanrıçası. Dumuzi, eski bir kral olmasına rağmen, Çoban Tanrısı halinde Tannlaştırılmış. înan-na'ya Dumuzi ve Çiftçi Tanrısı Enkimdu âşık olurlar. Aralarındaki tartışmalardan sonra, Dumuzi İnanna ile evlenmeyi başanr. Bu evlenmede inanna, Dumuzi'yi ülkenin Tanrısal krallık tahtına oturtur. Ona taç, krallık asası ve güç verir, inanna, daha sonra yeraltı dünyasına, oranın Tanrıçası kardeşini görmeye gider. Fakat geri dönmesi için yerine birini bırakması gerek, O da kendisinin yeraltında kalmasına üzülmeyen kocasını gönderir, Dumuzi'nin kız kardeşi Rüya Tanrıçası Geştinanna, kardeşini biraz olsun oradan kurtarmak için, onun yerine yarım yıl yeraltı dünyasında kalmayı kabul eder. Dumuzi, yarım yıl yeryüzüne çıktığında yine karısı ile birleşir. Bu yolla ülkeye bolluk ve bereket geleceğine inanmış Sumerliler. Bu, yeni bir yılın başlangıcı sayılmış ve her yıl Tanrı yerine kral, Tannça yerine bir rahibe geçerek bu evlilik simgelenmiş ve çeşitli eğlencelerle kutlanmış. Buna Kutsal Evlenme törenleri diyoruz.5 Bu bereket kültüne ait izler, 7>vraftaki "Süleyman'ın Şarkılar Şarkısfnda, Hıristyanlıkta İsa'nın yeniden dirilmesi ve Meryem'in Tanrısallaştınlması şeklinde sürüyor.
Dip not: bu melekler bazı hikayelerde, halik ve malik melekleri diyede geçebilir
0 yorum:
Yorum Gönder